Isı Yalıtımı ve Enerji Tasarrufunun Önemi
Isı, ses, su ve yangın yalıtımı sıkça kullanılan terimler olup, kullanılan malzemeler ile ortamın, ısıya, suya, sese ve yangına karşı yalıtılmış olması söz konusu edilmektedir. Isı yalıtımı, yapı elemanlarının yalıtılarak ısı kaybının azaltılmasıdır.
Isı yalıtımı, genel olarak binalarda ve tesisatta kullanılmaktadır. Isı yalıtımının sonuçları, üç boyutuyla ortaya çıkmaktadır.
Birincisi, enerji tasarrufu boyutludur. Isı kaybının azalması, kullanılan ısıtıcı malzemeden (radyatör, kazan kapasitesi gibi) tasarruf edilmesini sağlamakta, yani tesisattaki ilk yatırım masraflarını azaltmaktadır. Bunun yanı sıra daha az yakıt kullanımı nedeniyle parasal tasarruf ortaya çıkmaktadır.
İkinci boyut, çevre kirliliğinde azalma sağlanması, üçüncü boyut ise ısıl konfordur.
Gelişmiş ülkelerle karılaştırıldığında, Türkiye’deki mevcut ısı yalıtımı yönetmeliklerinin oldukça eksik olduğu görülmektedir. Bir konut sahibi olunmak istendiğinde çoğu kimsenin baktığı ve önem verdiği şeyler gözle görülen vitrifiye, armatür, seramik vs. gibi hususlar olup, hiç kimse konut alırken “Burada ısı yalıtımı mevcut mu?”, “Ses problemi var mı?”, “Teras veya çatı su yalıtımı yapılmış mı?” diye sormamaktadır. Bu anlamda tüketicinin bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de ısı yalıtımına yeteri kadar önem verilmediği için büyük oranlarda enerji kaybı meydana gelmektedir. Ülkemizde her yıl artan enerji, ihtiyacını karşılamak için bir taraftan mevcut enerji kapasitesinin arttırılmasına çalışmak ne kadar önemli ise, diğer taraftan mevcut enerjiyi verimli ve tasarruflu kullanmak da en az o kadar önemlidir. Isı yalıtımı yoluyla enerji tasarrufu konusunda ülkemiz birçok Avrupa ülkesinin çok gerisindedir. İsveç gibi soğuk bir ülkede yaşayan bir kişi Antalya’da yaşayan bir kişi kadar az yakıt harcayarak ısınma ihtiyacını mükemmel bir şekilde karşılamaktadır. Başka bir değişle Türkiye’de ısınmak için Avrupa ülkelerine oranla 2-3 misli enerji sarfiyatı olmaktadır.
Isı yalıtımının yeterli seviyeye getirilmesi, hava kirliliğinin azaltılması bakımından da önemli bir faktördür.
1970 yıllarında baş gösteren büyük petrol krizinden sonra birden bire çok artmış olan enerji fiyatları, birçok ülkede “Enerji Tasarrufu” programları yapılarak nispeten zararsız bir şekilde geçiştirilmiş ve alınan önlemlerle sonraki yıllarda etkin bir enerji tasarrufu sağlanmıştır. Hatta alınan önlemler zaman içinde şiddetlendirilerek 2000’li yıllarda şimdikinden de çok miktarda enerji tasarrufu yapılması programlanmıştır. Kuşkusuz alınan önlemlerin en başında ISI YALITIMI gelmektedir.
Konuya gerekli önemi vermeyen ülkelerde, bu arada ülkemizde de yeterince önlem alınamamış veya alınan önlemler uygulanmayarak, enerji savurganlığına devam edilmiştir. Bu savurganlık hâlâ devam etmektedir. Ülkemizde enerji tasarrufuna gereken önemin verilmemesi, her yıl önemli ölçüde döviz kaybına neden olduğu gibi, odun-kömür gibi yerli kaynakların hızla tüketilmesine yol açmakta, petrol-doğalgaz gibi ithal edilen maddelere ödenen dövizin arttırılmasına neden olmakta, ayrıca gereğinden fazla tüketilen (kömür gibi) enerji maddeleri hava kirliliğini arttırmaktadır.
Türkiye’ de tüketilen enerjinin sektörel dağılımı yaklaşık olarak;
Sanayi %40
Konut %30
Ulaştırma %22
Tarım %5
Diğer %3
Sektörel dağılımda görüldüğü gibi konut ve sanayi Türkiye’de tüketilen enerjinin %70’lik kısmını oluşturmaktadır. Sadece konut ve sanayi sektöründe etkin bir yalıtım uygulanmış olsa, büyük bir enerji tasarrufu sağlamak mümkün olabilecektir.
Enerji Tasarrufu
Halk arasında enerji tasarrufu, enerjinin az kullanılması, iki ampulden birinin söndürülmesi olarak algılanmaktadır. Oysa enerji tasarrufu, enerji atıklarının değerlendirilmesi, enerji verimliliğin arttırılması ve mevcut enerji kayıplarının önlenmesi yoluyla tüketilen enerji miktarının ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı engellemeden, kalite ve performansı düşürmeden, en aza indirilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Etkin Enerji Tasarrufu için Neler Yapılabilir?
Mevcut Yalıtımsız yapılarda ısı yalıtım önlemleri alınması sağlanmalıdır.
Yeni yapılacak yapılarda gerçek anlamda ısı yalıtımı yapılması sağlanmalıdır.
Binalarda ve sanayilerde ısı yalıtımı yolu ile nasıl enerji tasarrufu sağlanabileceği, tüm inşaat elemanı yetiştiren eğitim kurumları ile makine mühendisliği öğrencilere “Yapı Fiziği” dersleri dahilinde öğretilmelidir.
Belediyelerce ısı yalıtımı uygulaması yapılan binaların sıkı bir şekilde denetlenmesi gereklidir.
Halkın bilinçlendirilmesi için resmi ve özel TV kanallarında, gazete ve dergilerde spot programlar yapılmalıdır.
Daire sakinlerinin ısı yalıtımı yaptırmadan önce ve yaptırdıktan sonra sağlanacak enerji ve tasarruflar hakkında bilgilendirici örnekler verilmeli.