BOYADA OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER VE BOZULMALAR
Aderans: Kuru film tabakasının yüzey üzerinde kabarmadan, ince tabakalar halinde kalkmadan veya çatlamadan yapışmalıdır. Aderans, boyanın en önemli özelliklerinden biridir. Islak yapışma, genellikle dış cephe boyaları için önemlidir.
Bağlayıcılık: Pigment parçalarını, düzgün boya filmi oluşturmak üzere bağlamalı ve aynı zamanda boyanın yüzeye yapışmasını sağlamalıdır. Bağlayıcının cinsi ve miktarı, boyanın performans özelliklerinin yıkanabilirlik, sertlik, yapışma ve renk dayanımı çoğunu belirler. Kaliteli yüksek performanslı akrilik esaslı boyaların üretiminde tercih edilen bağlayıcı, akrilik polimerler gibi reçinelerdir.
Beyazlama: Güneş ışığına maruz kalma sonucu oluşan renk kaybı olmamalıdır.
Dayanıklılık: Boyanın maruz kaldığı yıpratıcı çevre etkilerine, özellikle kötü hava şartları, karşı direnç göstermelidir. Dayanıklılığın iki etkisi vardır. Koruyucu özellikleri yüzeyi bozulmaktan korumalı. Dekoratif özellikleri etkileyici görüntüsünün kalıcı olmasını sağlamalıdır.
Elastikiyet: Boyanın, görünümünde değişiklik olmadan veya zarar görmeden, genişleme ve daralma olmamalıdır. Sıcaklık değişimlerinden dolayı meydana gelen genişleme ve daralmaya az olmalıdır. Elastikiyet boya dayanıklılığın ana unsurudur.
Örtücülük: Boyanın, yüzeyleri veya önceden uygulanan boyayı ve yüzeydeki lekeleri kapatma veya örtme yeteneğine sahip olmalıdır. Boyanın pigmenti ile örtücülük sağlanır.
Renk Dayanımı: Boyanın orijinal rengini koruma ve solmaya karşı dayanıklı olmalıdır.
Solma: Işık veya sıcaklığa maruz kalan boyanın renginin açılmaması gerekir.
Soyulma: Boyanın şeritler veya yapraklar halinde yüzeyden ayrılmamalıdır. Kalitesiz boyalarda tabakalar halinde kalkma aderans kaybı sonucu oluşur.
Yıkanabilirlik: Zarar vermeden kuru boya filme yüzeylerinden kirin kaldırılmasına olanak verecek özellikte olmalıdır.
Yayılma: Kaplamanın, fırça izleri gözükmeksizin düzgün boya filmi oluşturma imkanı vermelidir. Çok kaliteli akrilik esaslı boyaların iyi yayılma kabiliyeti vardır.
Tabakalar halinde kalkma: Aderans veya elastikiyet kaybı sonucu boyanın parçalar halinde yüzeyden ayrılır. Boya yapılmadan önce boya yapılacak yüzey, kir, toz, yağ, kabarmış eski boya, temizlenmez ise meydana gelir. Ayrıca daha önceden rutubet ve nem var ise mutlaka gerekli önlemler aldıktan sonra boya yapılmalıdır. Nem ve rutubet problemi çözülmeden veya gerekli önlemler alınmadan boya yapılır ise iki üç ay sonra kabartmalar görülebilir.
Tebeşirlenme: Hava koşullarının bozucu etkilerinin bağlayıcı ortamını ayırarak sebep olduğu boya film yüzeyi üzerindeki kolay ufalanabilir toz oluşur. Boya filminin tebeşiri, pigmentin seçimi ve konsantrasyonundan etkilenebilir. Bağlayıcı ortamının seçimi de etkili olabilir.
Tozlanma: Yüzey kaplamalarının, taş, tuğla, sıva veya harç, üzerinde genellikle beyaz, çözünebilir tuzların birikerek kabuklanması olayıdır. Nemin harç veya komşu çimentonun içinden sızan tuz veya serbert alkaliler bu probleme yol açarlar.
